Τετάρτη 8 Αυγούστου 2018

Ο μικρός Έρωτας στην Άρτα


απομακρύνει τον κύκνο

Ψηφιδωτό δάπεδο, από τον 4ο π.X. αιώνα, που κοσμεί τον κυκλικό χώρο ενός λουτρού έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στην Άρτα. Το βοτσαλωτό δάπεδο έχει κυκλικό σχήμα και καλύπτει το κεντρικό τμήμα χώρου του λουτρού που προϋπήρχε στην ίδια θέση, όπου αργότερα κατασκευάστηκε το Μικρό Θέατρο. Αποτελείται από μικρά λευκά, φαιοκίτρινα και σκουρόχρωμα ποταμίσια βότσαλα που απεικονίζουν σκηνές που σχετίζονται με το υγρό στοιχείο. Η διακόσμηση, περιλαμβάνει τρέχουσα σπείρα που οριοθετεί την παράσταση, στην οποία απεικονίζονται σκηνές ερωτιδέων που παίζουν διάφορα παιχνίδια με κύκνους, ερωτιδέας που ιππεύει δελφίνι, κύκνος που πετά, ψάρια, υδρόβια πτηνά και ένα χταπόδι.

   Περί το έτος 1000 μ.Χ. εμφανίζεται το όνομα Άρτα, πιθανόν από το λατινικό artus, arta, artum = στενός, στενή, στενό. Αρτίζομαι,  «Άρτα αρτυμή του κόσμου»,  σημαίνει και εύφορη περιοχή λόγω της παραγωγής σιτηρών που τάϊζε τον κόσμο. Κατά μία άλλη εκδοχή η λέξη Άρτα προήλθε πιθανόν από παραφθορά του ονόματος Αμβρακία ή από το όνομα του ποταμού Αράχθου.
   Στις 28 Μαρτίου 1881, η Θεσσαλία και η Άρτα περιέρχονται στην Ελλάδα. Η Άρτα είναι η πρωτεύουσα του νομού Άρτας  καθώς και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ηπείρου.   Η πόλη είναι χτισμένη στην ίδια θέση που κατά την αρχαιότητα υπήρχε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της περιοχής, η Αμβρακία.  Στην Αμβρακία κτίζονται ναοί και θέατρα, ενώ λειτουργεί αποχετευτικό δίκτυο, μια υποδομή που η νεότερη Άρτα εγκατέστησε πριν περίπου είκοσι χρόνια.
  Οι πολίτες της Αμβρακίας εξέλεγαν στην Εκκλησία του Δήμου τους βουλευτές και μεταξύ αυτών με κλήρωση προέκυπταν οι Πρυτάνεις, που στελέχωναν τις βραχύβιες κυβερνήσεις της πόλης. Σε πολύ μικρή απόσταση ο ναός του Απόλλωνα, «πολιούχου» της πόλης- μεταγενέστεροι κάτοικοι της περιοχής τον χρησιμοποίησαν κυριολεκτικά σαν «λατομείο», ώστε από το μεγαλειώδες κτίσμα του 500 π.Χ. έχει διασωθεί μόνο η κάτοψή του. Η ανασκαφή έφερε, όμως, στο φως τους δύο λίθινους βωμούς του, όπως και πολλά ειδώλια που για αιώνες οι πιστοί συνέχιζαν να προσφέρουν στο θεό τους. Οι Αμβρακιώτες είχαν «πολιτικοποιήσει» τη λατρεία του, θεωρώντας ότι επενέβαινε σαν ειρηνοποιός στις συχνές εμφύλιες διαμάχες τους, ενώ στη συνδρομή του απέδιδαν και την εκδίωξη τυράννων της πόλης.
  Η ίδρυση της αρχαίας Αμβρακίας τοποθετείται από τους αρχαιολόγους στο 630-620 πΧ. Η Αμβρακία, πρακτικά αποικία των Κορινθίων, ιδρύθηκε από τον Γόργο νόθο γιό του Κύψελου, τυράννου της Κορίνθου σε μια περιοχή που ανήκε στους Δρύοπες, ηπειρωτικό φύλο.
  Η Αμβρακία έλαβε μέρος στους Περσικούς πολέμους, διέθεσε επτά πλοία στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας και πεντακόσιους οπλίτες στη Μάχη των Πλαταιών. Στον Αμβρακικό κόλπο υπήρχε επίνειον της Αμβρακίας με το όνομα Άμβρακος. Η Αμβρακία και ο Άμβρακος συνδέονταν με την πλακόστρωτη ή σκυρόστρωτη (χαλικόστρωτη) Ιερά Οδό πλάτος 12 μέτρων, εκ της οποίας έχουν αποκαλυφθεί 300m κοντά στο στάδιο της Άρτας.
 Το έτος 582 πΧ η Αμβρακία είχε δημοκρατικό πολίτευμα, μετά την τυραννία του Περίανδρου, 74 χρόνια προγενέστερη της Δημοκρατίας του Κλεισθένη στην Αθήνα. Διάσημοι Αμβρακιώτες ήταν ο γλύπτης Πολύστρατος, ο μουσικός Επίγονος, ο ποιητής της μέσης κωμωδίας Επικράτης και ο ολυμπιονίκης Λέων της 96ης Ολυμπιάδας (Παυσανίας). Το 500 πΧ κτίσθηκε στην Αμβρακία ο τεράστιος Ναός του Απόλλωνος Σωτήρος.
  Το τοπωνύμιο Αμβρακία οφείλεται κατά την μυθολογία στον Αμβρακία, γιο του Θεσπρωτού. Το 625 π.Χ. εγκαταστάθηκαν στην Αμβρακία οι Κορίνθιοι - καλεσμένοι ίσως από τους παλιούς κατοίκους - με αρχηγό τους τον Γόργο, νόθο γιο του Κυψέλου, του τυράννου της Κορίνθου. Η Αμβρακία με τους Κορίνθιους πια, γνώρισε μεγάλη οικονομική ακμή και στρατιωτικοναυτική ισχύ όπως προκύπτει από τα αρχαία κείμενα και τα αρχαιολογικά ευρήματα.
 Από το 625 π.Χ. μέχρι την εποχή του Πύρρου, η Αμβρακία είχε κατά περιόδους τυραννικό, ολιγαρχικό - τιμοκρατικό ή δημοκρατικό πολίτευμα. Κατά μία άποψη, στην Αμβρακία δημιουργήθηκε το πρώτο δημοκρατικό καθεστώς μερικές δεκαετίες πριν απ' την δημοκρατία της Αθήνας. Η Αμβρακία είχε ένα από τα τελειότερα πολεοδομικά συστήματα της αρχαιότητας, ονομαστά δε ήταν τα γυναικεία αμβρακιώτικα υποδήματα, γνωστά με το όνομα Αμβρακίδες.
  Το 295 π.Χ. ο Πύρρος την έκανε πρωτεύουσα του Κράτους του κι απ' αυτή εξορμούσε για την Ελλάδα και την Ιταλία. Ο Πύρρος γέμισε την Αμβρακία με μεγάλες οικοδομές, ναούς, αγάλματα, ζωγραφικούς πίνακες κλπ. Η Αμβρακία έλαβε μέρος στους Περσικούς πολέμους και συμμετείχε με σημαντική δύναμη, με επτά πλοία, στη ναυμαχία της Σαλαμίνας και με 500 οπλίτες στη μάχη των Πλαταιών. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου έμεινε πιστή στη μητρόπολη της Κορίνθου, την οποία και βοήθησε στις πολεμικές της επιχειρήσεις κατά των Κερκυραίων.
  Ο Πύρρος έδωσε διεθνή αίγλη στην πόλη, όπως άλλωστε, σ’ ολόκληρη την Ήπειρο και κόσμησε την Αμβρακία με σημαντικά οικοδομήματα. Η αρχαία πόλη ήταν κτισμένη σύμφωνα με το Ιπποδάμειο σύστημα και είχε αξιόλογα κτίρια και επιβλητικά τείχη, ένα Δωρικό ναό του Πυθίου Απόλλωνα που βρέθηκε στο κέντρο της σημερινής πόλης (οδός Βασιλέως Πύρρου) και κοντά σ’ αυτόν αποκαλύφθηκε το μικρό θέατρο. Το 189 π.Χ. η Αμβρακία μετά από σθεναρή αντίσταση, αναγκάστηκε να δεχθεί Ρωμαϊκή Φρουρά. Πιθανόν για το λόγο αυτό η πόλη διέφυγε την καταστροφή, όταν λίγα χρόνια αργότερα, το 167 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Αιμίλιος Παύλος κατέστρεψε 70 Ηπειρωτικές πόλεις και οδήγησε στην αιχμαλωσία 150.000 Ηπειρώτες.
   Ο Αριστοτέλης στο έργο του «Αμβρακιωτών Πολιτεία» ανέλυε τη μορφή του δημοκρατικού πολιτεύματος που είχε καθιερωθεί στην Αμβρακία, πριν ακόμα τις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη που εγκαινίασαν την αθηναϊκή δημοκρατία.

Αστραία

ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Καθημερινή
Ταχυδρόμος
27 αιώνες πόλη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου